آداب طالب حدیثبا توجه به اهميت علم حدیث در فرهنگ اسلامی براى طالب حديث آدابى ذکر شده است که به ترتيب به آنها اشاره مى‌شود گر چه اين آداب اختصاصى به طالب حديث نداشته و شايسته است همه افراد در مراعات آنها بکوشند. ۱ - برخی از آداب طالب حدیث۱- در يادگيرى حدیث نيت خود را براى خدا خالص کرده و از قصد فخرفروشی، مباحات، جمع کردن مريد، داشتن مجلس درس و خلاصه آن چه که جنبه دنيوى دارد پرهيز نمايد. ۲- براى اين امر از خداوند طلب توفیق و کمک نمايد. ۳- اخلاق نیک و آداب پسنديده را بکار بسته و از اخلاق ناپسند دورى گزيند. ۴- در دانش‌آموزى کوشا بوده و از تنبلى دورى گزيند. ۵- در آغاز فراگيرى حديث از اساتيد شهر خود که از نظر استاد، علم و تقوی بر ديگران برترى دارند بهره برده و پس از آن براى استفاده از اساتيد ساير مناطق در طلب حديث کوچ کند. ۶- احاديثى را که در باره عبادات، آداب و فضايل اعمال آموخته در رفتار خود به کار بندد. ۷- استاد و شیخ حدیث خود را احترام و تعظيم نمايد. ۸- در امور خود به مشورت با شيخ حديث خود بپردازد. ۹- در بدست آوردن حديث از حیاء و کبر- در فراگيرى آن از افراد پائين‌تر از خود جهت سن، نسب و امور ديگر- پرهيز کند. ۱۰- چنان‌چه در شيخ خود جفايى ديد بر آن صبر کند. ۱۱- در نوشتن حديث از کتاب يا سند ديگر، کامل نوشته و از گزينش نوشتن احاديث پرهيز کند. ۱۲- در شناخت و فهم احاديث جمع‌آورى شده تلاش کرده و از شنيدن و نوشتن بعض آنها براى نقل حديث پرهيز کند. ۱۳- چنان‌چه به شيخ حديثى دسترسى پيدا کرد ديگران را نيز راهنمايى کرده و از پنهان‌کارى در اين امور خوددارى کند. ۱۴- به تصنيف شرح پيرامون احاديث مشکل پرداخته و قبل از بررسى دقيق، آن را در اختيار ديگران قرار ندهد. ۱۵- پيرامون مسائلى که شايستگى آنرا ندارد به تصنيف نپرداخته و در تصنيف از عبارات روشن و اصطلاحات متداول استفاده کند. ۱۶- احاديث مشهور را گرفته و از اخذ احاديث غريب و منکر پرهيز کند. ۱۷- سعى کند از راويان ثقه نقل کند. ۱۸- شهرت او به اهل حديث بودن موجب برترى‌طلبى او نسبت به هم رديفانش نشود. ۱۹- فراگيرى حديث او را از انصاف و اهتمام به نماز باز ندارد. ۲۰ - از غیبت ديگران پرهيز کند. ۲۱- در زمان فراگيرى حديث سکوت کرده و در محضر استاد هميشه ساکت باشد. ۲۲- در نسخه حديثى خود دقت کرده و در اصلاح آن بکوشد. ۲۳- احاديثى را که شخصاً از استاد نشنيده به جاى احاديث شنيده نقل نکند. ۲۴- به انگيزه برترى‌طلبى به نشر حديث نپردازد تا مجبور نشود از راوى غير ثقه نيز حديث نقل کند. ۲۵- با حديث‌شناسان متدين هم‌نشينى کند. ۲۶- از افرادى که مقيد به اخذ حديث از محدثان صالح نيستند حديث نياموزد. ۲۷- شيوه اخذ حديث را با خواندن کتاب‌هايى پيرامون آن بياموزد. ۲۸- حرص در تحصيل حديث او را از رعايت کردن شروط اخذ حديث باز ندارد. ۲۹- به اخذ احاديث مهم بپردازد و وقت خود را صرف زياد جمع‌کردن حديث نکند. [۴]
مامقانی، مقباس الهدايه، ج۳ ،ص۲۸۷
۲ - پانویس
۳ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «آداب طالب حدیث»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۷/۱۴. |